Trong hệ thống tư tưởng toàn diện, phong phú và sâu sắc của Hồ Chí Minh về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, một trong những nội dung quan trọng và cốt lõi nhất chính là tư tưởng đạo đức. Cả cuộc đời đầy hy sinh, gian khổ để cống hiến cho cách mạng và sự nghiệp giải phóng dân tộc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã để lại những di sản quý báu và bền vững về “phẩm chất đạo đức” và “đạo đức cách mạng”.

Có thể thấy, Người luôn là một tấm gương đạo đức chuẩn mực cho đời đời các thế hệ con cháu học tập và noi theo. Với bạn bè quốc tế, Chủ tịch Hồ Chí Minh là một nhà chính trị kỳ tài, nhà ngoại giao kiệt xuất và tấm gương lớn về nhân cách và đạo đức với những giá trị tư tưởng mang hơi thở thời đại “hòa bình – hữu nghị – hợp tác – giải phóng”. Trong bối cảnh đất nước ta đang tích cực hội nhập quốc tế, Đảng và Nhà nước ta đang đẩy mạnh công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, thì tư tưởng đạo đức và đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh đã có ảnh hưởng rất tích cực đến công tác xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ, đảng viên nói chung, trong đó có đội ngũ cán bộ, đảng viên làm công tác đối ngoại Đảng tại Ban Đối ngoại Trung ương nói riêng.

1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức và đạo đức cách mạng

Trong xã hội, đạo đức đóng vai trò quan trọng, có tác động đến sự phát triển và hưng thịnh của một xã hội, một quốc gia – dân tộc. Nếu như đạo đức tồn tại với tư cách là một phạm trù ý thức xã hội trong một quốc gia – dân tộc, là những chuẩn mực đã được hình thành nhằm điều chỉnh hành vi của con người, sự ứng xử của con người với nhau, thể hiện trình độ, xu hướng nhận thức của cộng đồng trong quốc gia – dân tộc đó, thì đạo đức cách mạng chính là giá trị đạo đức, thể hiện trình độ, nhận thức của người làm cách mạng, của Đảng tiền phong cho nhân dân lao động, là cội nguồn sức mạnh của Đảng cách mạng để giải phóng dân tộc và giải phóng giai cấp trong quốc gia – dân tộc. Như vậy, đạo đức cách mạng mang tính giai cấp, “tính Đảng” rất rõ rệt. Đó chính là thứ tài sản vô hình nhưng rất đỗi quý giá mà mỗi cán bộ, đảng viên cần có và phải rèn luyện thường xuyên để giữ nó trong mình, để sẵn sàng trở thành thứ vũ khí sắc bén và bền bỉ phục vụ Tổ quốc, phục vụ Đảng và nhân dân.

Đối với Hồ Chí Minh, Người đặt đạo đức cách mạng trong chiều sâu của sự vận động, phát triển lịch sử - xã hội và bối cảnh cụ thể của đất nước. Bác đã nhắc đến đạo đức cách mạng rất nhiều lần trong các tác phẩm viết, bài nói chuyện, bài phát biểu… của mình. Bác chỉ rõ, để hoàn thành mọi nhiệm vụ do cách mạng giao phó người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng. Trong tác phẩm Sửa đổi lối làm việc (10/1947), Bác dành một phần quan trọng nói về “tư cách và đạo đức cách mạng”, nêu bật năm tính tốt mà người cách mạng cần bồi đắp, đó là: Nhân – Nghĩa – Trí – Dũng – Liêm. Qua đó, Bác khẳng định: “Đó là đạo đức cách mạng… Nó là đạo đức mới, đạo đức vĩ đại, nó không phải vì danh vọng của cá nhân, mà vì lợi ích chung của Đảng, của dân tộc, của loài người”. Bác còn chỉ rõ những khuyết điểm sai lầm mà cán bộ, đảng viên cần tránh, trong đó nguy hiểm nhất là chủ nghĩa cá nhân; và đưa ra nguyên nhân và cách chữa những thứ bệnh nguy hiểm đó.

Đến tác phẩm Đạo đức cách mạng (12/1958), Bác giải thích rõ hơn, sâu hơn thế nào là đạo đức cách mạng, đưa ra những biểu hiện, tiêu chuẩn cụ thể của đạo đức cách mạng mà theo đó, cán bộ, đảng viên có thể lấy đó làm hệ quy chiếu để điều chỉnh bản thân mình, để đánh bại “ba loại kẻ địch” nguy hiểm của Đảng ta. “Đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong”. Có thể tóm tắt thành mấy ý như sau:

- Về biểu hiện của đạo đức cách mạng: “Vì lợi ích chung của Đảng, của cách mạng, của giai cấp, của dân tộc và của loài người mà không ngần ngại hy sinh tất cả lợi ích riêng của cá nhân mình. Khi cần, thì sẵn sàng hy sinh cả tính mạng của mình cũng không tiếc. Đó là biểu hiện rất rõ rệt, rất cao quý của đạo đức cách mạng”; “…khi gặp thuận lợi và thành công cũng vẫn giữ vững tinh thần gian khổ, chất phác, khiêm tốn, "lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ"; lo hoàn thành nhiệm vụ cho tốt chứ không kèn cựa về mặt hưởng thụ …”.

- Về tiêu chuẩn cụ thể, đạo đức cách mạng theo Hồ Chí Minh là:

+ Quyết tâm suốt đời đấu tranh cho Đảng, cho cách mạng. Đó là điều chủ chốt nhất.

+ Ra sức làm việc cho Đảng, giữ vững kỷ luật của Đảng, thực hiện tốt đường lối, chính sách của Đảng; Đặt lợi ích của Đảng và của nhân dân lao động lên trên, lên trước lợi ích riêng của cá nhân mình…

+…tuyệt đối trung thành với Đảng, với nhân dân; …phải thật sự cần, kiệm, liêm, chính, cùng công nhân tham gia lao động; … ra sức phấn đấu để thực hiện mục tiêu của Đảng, hết sức trung thành phục vụ giai cấp công nhân và nông dân lao động, tuyệt đối không thể lừng chừng; …

+ Là vô luận trong hoàn cảnh nào, cũng phải quyết tâm đấu tranh, chống mọi kẻ địch, luôn luôn cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu, quyết không chịu khuất phục, không chịu cúi đầu

+ Đạo đức cách mạng của người đảng viên là bất kỳ khó khǎn đến mức nào cũng kiên quyết làm đúng chính sách và nghị quyết của Đảng, làm gương mẫu cho quần chúng. Mọi đảng viên phải nâng cao tinh thần trách nhiệm trước nhân dân, trước Đảng; phải ngǎn ngừa và kiên quyết chống lại chủ nghĩa cá nhân; …biết thật thà tự phê bình và thành khẩn phê bình đồng chí khác để cùng nhau tiến bộ.

+ Là hoà mình với quần chúng thành một khối, tin quần chúng, hiểu quần chúng, lắng nghe ý kiến của quần chúng.

Đối với cán bộ làm công tác đối ngoại, ngoại giao – những người hoạch định, xây dựng, triển khai thực hiện và đưa chính sách của nước ta đến với cộng đồng quốc tế, bè bạn năm châu, Bác cũng dành nhiều lời chỉ bảo, căn dặn quý báu. Nổi bật là tại Hội nghị Ngoại giao lần thứ 3 (tháng 1/1964), Bác đưa ra 05 yêu cầu chuẩn mực đối cán bộ đối ngoại: “Một là phải có quan điểm lập trường của Đảng làm kim chỉ nam; hai là phải có tư tưởng đạo đức tốt, không để cá nhân lên trên lợi ích chung; ba là về phương pháp công tác phải tôn trọng, cảnh giác và giữ bí mật nhà nước; bốn là phải có tinh thần học hỏi và tự lực cánh sinh, tiết kiệm; năm là phải học tiếng nước ngoài. Công tác ở nước nào cần phải học tiếng nước đó”. Có thể thấy, theo một cách trực tiếp hay gián tiếp, 05 yêu cầu trên tựu chung lại đều phản ánh tinh thần đạo đức cách mạng “Nhân – Nghĩa – Trí – Dũng – Liêm” mà cán bộ đối ngoại cần phải có.

Một câu chuyện đáng ghi nhớ khác về kỷ niệm của Bác với cán bộ đối ngoại như sau: trong một lần trò chuyện với cán bộ ngoại giao mới về nước, Bác nói“Nhân dân ta đang gian khổ chiến đấu để chiến thắng đế quốc Mỹ xâm lược. Vì vậy, mỗi cán bộ, mỗi người dân phải tiết kiệm vì sự nghiệp cách mạng. Làm công tác ngoại giao, tuy phải có phần hình thức cho coi được, song nội dung vẫn là quan trọng hơn. Cái đẹp của hình thức là ở chỗ sạch sẽ, gọn gàng, giản dị, chức không phải ở chỗ xa hoa, lãng phí. Cần làm sao không tốn kém mà lịch sự. Các cô, các chú đi công tác nước ngoài càng phải chú ý điều này. Vì hoàn cảnh ở nước ngòai thường dễ làm cho mình sinh ra hoang phí, tham ô, hủ hóa, thậm chí có khi sa ngã, mất cả tư cách người cách mạng. Các cô, các chú phải luôn luôn tự kiểm điểm và giúp cán bộ mình cùng kiểm điểm”. Lời nói của Bác nhẹ nhàng, gần gũi, vừa toát lên sự quan tâm đến đời sống, công việc của cán bộ, cũng đồng thời là lời căn dặn, nhắc nhở cán bộ đối ngoại phải giữ vững đạo đức cách mạng, mà cụ thể hơn là bản lĩnh, lập trường chính trị, nêu cao lối sống giản dị, tiết kiệm để góp phần phục vụ sự nghiệp cách mạng dài lâu của đất nước.

2. Quan điểm và sự vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng của Đảng ta

Thấm nhuần lời dạy của Bác, trong suốt quá trình lãnh đạo đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn chú trọng xây dựng Đảng về đạo đức gắn liền với xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng – lý luận và tổ chức. Nhiều cán bộ, đảng viên đã nêu tấm gương sáng về đạo đức cách mạng. Ở mỗi thời kỳ đấu tranh cách mạng, với chiến lược cách mạng cụ thể đã định hình những giá trị chuẩn mực đạo đức nổi bật.

Tư tưởng đạo đức và đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh chính là sự kết tinh những truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta và tinh hoa văn hóa của nhân loại, là tài sản tinh thần vô giá của Đảng và nhân dân ta; cho đến nay vẫn còn nguyên giá trị cả về lý luận và thực tiễn. Tư tưởng đạo đức của Bác đã trở thành nền tảng, kim chỉ nam cho nhận thức, đạo đức và hành động cách mạng của Đảng ta. Tiếp nối và phát triển tư duy lý luận của Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng đặt dấu mốc quan trọng khi lần đầu tiên nội dung xây dựng Đảng về đạo đức được gọi tên, trở thành một trong bốn trụ cột của mục tiêu “Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh” bên cạnh các nội dung xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Đây là điểm mới quan trọng, nhấn mạnh quyết tâm chính trị và ý chí cách mạng của Đảng ta trong tình hình mới. Sự bổ sung này cho thấy Đảng đã nhìn thẳng vào sự thật, xuất phát từ thực tế tình hình hiện nay khi những tiêu cực, suy thoái về đạo đức trong cán bộ, đảng viên vẫn còn tồn tại và có chiều hướng trở nên phức tạp hơn, đã trở thành nguy cơ có thể ảnh hưởng đến sự tồn vong của Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa với quyết tâm đẩy lùi triệt để, đáp ứng nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân.

Xây dựng Đảng về đạo đức ở đây chính là xây dựng đạo đức cách mạng mà Bác đã từng nhắc đến. Nghị quyết Đại hội XI của Đảng nêu: “Rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân”, Nghị quyết Đại hội XII đã bổ sung và nhấn mạnh: “Tăng cường rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, thực dụng”. Có thể khẳng định, đạo đức cách mạng của đội

ngũ cán bộ, đảng viên quyết định sức sống, sức chiến đấu của Đảng bởi chính nó là điều kiện cần và đủ để định hình niềm tin và đạo lý cách mạng của Đảng ta trong lòng quần chúng nhân dân. Củng cố, trau dồi phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị của cán bộ, đảng viên mới giữ vững được đạo đức trong Đảng, để Đảng ta thực sự là “Đảng chân chính cách mạng” , để con đường xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh ngày càng thuận lợi, bảo đảm cho các mặt chính trị, tư tưởng và tổ chức của Đảng luôn giữ được tính khoa học và cách mạng, có sự thay đổi theo chiều hướng tích cực về chất từ bên trong. Đó cũng là tiền đề cho sự ra đời Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự chuyển biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”. Sau hơn 6 năm triển khai Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI và gần 2 năm triển khai Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, những chuyến biến tích cực đạt được trong công tác xây dựng Đảng của toàn hệ thống chính trị đã chứng minh tính đúng đắn trong chủ trương của Đảng ta, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của hệ thống tổ chức cơ sở Đảng, nâng cao ý thức tự giác rèn luyện, “tự soi, tự sửa”, trau dồi phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị cũng như chuyên môn nghiệp vụ của mỗi cán bộ, đảng viên.

Phát biểu tại Hội nghị Ngoại giao lần thứ 30 (tháng 8/2018), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh rất rõ về tầm quan trọng của việc rèn luyện bản lĩnh chính trị đối với cán bộ đối ngoại: “…trước đòi hỏi của tình hình nhiệm vụ, chúng ta cần tiếp tục coi trọng hơn nữa công tác đào tạo cán bộ ngoại giao, cả về trình độ, năng lực lẫn bản lĩnh chính trị, đặc biệt là bản lĩnh chính trị. Các đồng chí phải không ngừng rèn luyện vững vàng về chính trị, luôn trung thành tuyệt đối với lý tưởng của Đảng, với lợi ích của dân tộc, tỉnh táo trước sự tác động của các thế lực thù địch, chủ động tích cực phòng ngừa không để "tự diễn biến", "tự chuyển hoá", vướng vào tham nhũng, tiêu cực. Càng hội nhập sâu với thế giới, chúng ta càng cần có các nhà ngoại giao có bản lĩnh chính trị; đủ trình độ, uy tín, phong cách để sánh vai với các nước, bạn bè quốc tế; toàn tâm, toàn ý vì sự nghiệp. Một nhà ngoại giao giỏi trước hết phải là một nhà chính trị giỏi, luôn lấy lợi ích của quốc gia, của chế độ làm kim chỉ nam trong hành động”.

Sự nhấn mạnh về bản lĩnh chính trị của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho thấy, dù sự nghiệp cách mạng của Đảng và Nhà nước ta ở giai đoạn nào, trong bất cứ hoàn cảnh nào, đạo đức cách mạng vẫn là yếu tố được coi trọng trong cốt cách của cán bộ, đảng viên, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay, đất nước ta đang chuyển mình mạnh mẽ và tích cực hội nhập quốc tế, các mặt thuận và khó khăn, thách thức tồn tại đan xen. Đối với cán bộ làm công tác đối ngoại, đạo đức cách mạng càng là một tiêu chuẩn hàng đầu bởi họ mang trên mình trọng trách với đất nước, mang theo thể diện, văn hóa, lợi ích của một quốc gia – dân tộc cũng như niềm tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân đến muôn nơi trên thế giới để mục tiêu cao cả nhất chính là đấu tranh vì hòa bình, bảo vệ lợi ích của quốc gia – dân tộc mình, nâng cao vị thế của đất nước trên trường quốc tế, đóng góp vào việc giữ vững môi trường hòa bình, ổn định chung trên toàn thế giới.

3. Học tập và làm theo tư tưởng đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh tại Ban Đối ngoại Trung ương: từ nhận thức sâu sắc đến những hành động thiết thực, hiệu quả

Với vai trò là cơ quan tham mưu của Ban Chấp hành Trung ương, trực tiếp và thường xuyên là Bộ Chính trị và Ban Bí thư trong lĩnh vực đối ngoại, Ban Đối ngoại Trung ương xác định rõ nhiệm vụ chính trị tối cao của mình là “bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định” , làm cho vai trò, vị trí, uy tín của Đảng ngày càng được nâng cao ở cả trong nước và trên trường quốc tế. Trong suốt 69 năm xây dựng và trưởng thành của Ban Đối ngoại Trung ương, đội ngũ cán bộ, đảng viên làm công tác đối ngoại Đảng đã luôn thể hiện bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội, không ngừng phấn đấu rèn luyện, tu dưỡng nhân cách, phẩm chất đạo đức, nỗ lực học tập nâng cao trình độ, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Thực hiện những lời dạy của Bác về đạo đức cách mạng, quán triệt sâu sắc chủ trương, đường lối của Đảng qua các thời kỳ, các thế hệ lãnh đạo Ban Đối ngoại Trung ương luôn hết sức coi trọng, nêu cao tinh thần cách mạng và đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, hướng tới xây dựng đội ngũ cán bộ toàn diện “vững bản lĩnh – giỏi chuyên môn – tầm chiến lược – tâm trong sáng” đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Cán bộ làm công tác đối ngoại lại càng phải đi đầu, càng phải nêu cao giá trị của đạo đức cách mạng, bởi trong mối quan hệ với các nước trên thế giới, cán bộ đối ngoại chính là những người tiên phong trong triển khai chủ trương đối ngoại và hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước ta. Với nhận thức sâu sắc như vậy về nhiệm vụ chính trị trong bối cảnh lịch sử cụ thể, Ban Đối ngoại Trung ương đã xây dựng và thực hiện chuẩn mực đạo đức của đội ngũ cán bộ, đảng viên với 12 chữ:

Tuyệt đối trung thành

Kiên định, sáng tạo

Tận tụy, cẩn trọng

Đó chính là 12 chữ cô đọng, súc tích, thể hiện quyết tâm chính trị, đồng thời vừa là mục tiêu, vừa là động lực của toàn thể đội ngũ cán bộ, đảng viên Ban Đối ngoại Trung ương về “đức và tài”, “đạo đức cách mạng và chuyên môn nghiệp vụ” của cán bộ làm công tác đối ngoại Đảng.

Tinh thần đạo đức cách mạng được thể ở đây là:

(1) Tuyệt đối trung thành với Đảng, với nhân dân lao động; luôn có lập trường, quan điểm, bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên quyết đấu tranh bảo vệ Cương lĩnh, đường lối của Đảng, Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước và phản bác những luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch.

(2) Kiên định chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới, xây dựng nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

(3) Sáng tạo, khôn khéo trong hoạt động đối ngoại; không ngừng học tập, rèn luyện để có trình độ kiến thức rộng, tư duy nhạy bén, ngoại ngữ giỏi, thành thạo kỹ năng đối ngoại, khả năng dự báo tốt; không quản khó khăn phấn đấu vươn lên; cải tiến phương pháp làm việc sao cho khoa học, hiệu quả; tiếp thu có chọn lọc và vận dụng sáng tạo, phù hợp vào hoàn cảnh thực tiễn.

(4) Tận tụy, toàn tâm, toàn ý, tận tâm, tận lực trong thực hiện nhiệm vụ; làm việc thiết thực, hiệu quả; suốt đời phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân; sâu sát, gần gũi nhân dân.

(5) Cẩn trọng trong thực hiện nhiệm vụ, đặt lợi ích quốc gia – dân tộc lên hàng đầu.

Đó là 12 chữ mà đội ngũ cán bộ, đảng viên Ban Đối ngoại Trung ương luôn cần ghi nhớ dù ở bất cứ cương vị nào, hoàn cảnh nào. Trong lĩnh vực đối ngoại, do đặc thù công tác, đội ngũ cán bộ phải thường tiếp xúc và sinh hoạt trong môi trường có yếu tố nước ngoài, dễ nảy sinh vấn đề phức tạp, nhạy cảm; nhiều cán bộ phải sống và làm việc xa Tổ quốc trong thời gian dài. Mặc dù công tác đối ngoại khó khăn, vất vả, nhiều cạm bẫy, nhiều cám dỗ nhưng điều cần phải luôn giữ vững chính là bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng; không được dao động trước sự lôi kéo, dụ dỗ của các thế lực thù địch, nhất là thông qua cám dỗ vật chất. Cán bộ đối ngoại vừa phải “đấu tranh”, làm việc với các đối tác, đối tượng, vừa phải “đấu tranh”, tự làm công tác tư tưởng với chính bản thân mình để tránh sa vào sự tha hoá về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, mà trước nhất ở đây là tư tưởng chính trị.

Trên thực tế, đã có một số trường hợp cán bộ từng công tác trong cơ quan ngoại giao, sau một quá trình suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, đã bị các thế lực thù địch lôi kéo, dụ dỗ và trở thành đối tượng chống phá Đảng và Nhà nước. Đó là một thực tế mặt trái của mà đảng uỷ và lãnh đạo Ban Đối ngoại Trung ương hết sức quan tâm, lo lắng, vì vậy luôn có sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao nhằm quán triệt tới đội ngũ cán bộ, đảng viên giữ vững lập trường tư tưởng, nỗ lực phấn đấu, khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt các nhiệm vụ Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao, góp phần tích cực vào việc thực hiện đường lối, chủ trương chính sách đối ngoại của Đảng, Nhà nước; chăm lo xây dựng cơ quan – đảng bộ trong sạch, vững mạnh.

Hiện nay, đội ngũ cán bộ, đảng viên Ban Đối ngoại Trung ương về cơ bản là có bản lĩnh chính trị, tư tưởng vững vàng, chuyên môn tốt. Bên cạnh thế hệ cán bộ trưởng thành có nhiều năm kinh nghiệm, thế hệ cán bộ trẻ (chiếm 40% số cán bộ trong cơ quan) được đào tạo bài bản, năng động, tự tin, ham học hỏi. Tuy nhiên, so với khối lượng công việc và yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao, đội ngũ cán bộ đối ngoại hiện tại còn mỏng, chưa đồng đều về chất lượng, thiếu đội ngũ tham mưu chiến lược. Đây cũng chính là điều mà đảng uỷ và lãnh đạo cơ quan luôn trăn trở.

Nhằm xây dựng cơ quan – đảng bộ trong sạch, vững mạnh với đội ngũ cán bộ làm công tác đối ngoại Đảng bản lĩnh chính trị vững vàng, đủ năng lực, phẩm chất để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, Đảng uỷ và lãnh đạo cơ quan đã lãnh đạo, chỉ đạo tập trung thực hiện các mặt sau đây:

- Thứ nhất, coi trọng và lãnh đạo thực hiện tốt công tác chính trị - tư tưởng trong cơ quan nhằm xác định cho cán bộ, đảng viên yên tâm công tác dù công việc khó khăn, nguy hiểm, nhiều cám dỗ và áp lực; nâng cao nhận thức và bản lĩnh chính trị trong tình hình mới, ý thức tổ chức kỷ luật, đạo đức và tác phong nghề nghiệp, có kỹ năng xử lý tình huống tốt, nhất là khi rơi vào tình huống bất lợi; đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh. Công tác này có ý nghĩa tiên quyết trong việc nâng cao ý thức chính trị, đạo đức cách mạng, phòng chống tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.

Một số hoạt động nổi bật đã được thực hiện: triển khai trong toàn đảng bộ kiểm điểm cá nhân theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI (10/2012);quán triệt Chỉ thị 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI); triển khai viết thu hoạch cá nhân sau khi học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội XII và các Nghị quyết Trung ương khóa XII của Đảng mà trọng tâm là Nghị quyết Trung ương 4, 6 và 7; ban hành Chương trình hành động của Đảng bộ cơ quan triển khai Nghị quyết Đại hội XII của Đảng (ngày 26/8/2016) nhằm thống nhất trong nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên về về quan điểm, chủ trương, đường lối, chính sách, nhiệm vụ của Đảng, nhất là trong lĩnh vực đối ngoại, đồng thời đề ra nhiệm vụ của cơ quan, đảng bộ trong nhiệm kỳ 2016-2020, Chương trình hành động của Ban và Đảng ủy thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII về thực hiện có hiệu quả tiến trình hội nhập kinh tế, quốc tế, giữ vững ổn định chính trị - xã hội, Kế hoạch thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII “một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả với các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể…

- Thứ hai, quan tâm, coi trọng công tác bảo vệ chính trị nội bộ, tăng cường nắm tình hình tư tưởng và dư luận xã hội; động viên toàn thể cán bộ, đảng viên trong cơ quan đề cao cảnh giác cách mạng, thực hiện nghiệm quy chế bảo mật và giữ gìn bí mật quốc gia; phòng chống, đấu tranh ngăn chặn mọi âm mưu của thế lực thù địch lôi kéo, mua chuộc hòng chuyển hoá cán bộ, nhất là khi chúng ta có nhiều hoạt động đối ngoại, tiếp xúc với môi trường có yếu tố nước ngoài.

Công tác chính trị - tư tưởng và bảo vệ chính trị nội bộ được chú trọng thực hiện từ khâu tuyển dụng, đào tạo, sử dụng cán bộ, quy hoạch cán bộ, trao đổi thông tin chuyên môn nghiệp vụ… qua việc tăng cường phối hợp, trao đổi với các bộ phận liên quan của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng.

- Thứ ba, lãnh đạo thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao với vai trò là cơ quan tham mưu của Ban Chấp hành Trung ương, trực tiếp và thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư trong lĩnh vực đối ngoại.

Trong nhiệm kỳ vừa qua, đội ngũ cán bộ trong cơ quan đã tham gia đóng góp ý kiến tích cực vào việc chuẩn bị Văn kiện Đại hội XII về lĩnh vực đối ngoại, tham gia phục vụ tổ chức Đại hội XII, đặc biệt trong khâu dịch Văn kiện Đại hội XII ra 7 thứ tiếng, dịch điện mừng, tổ chức Hội nghị thông báo với Ngoại giao đoàn về kế hoạch tổ chức và kết quả Đại hội; tham mưu và tổ chức triển khai thành công nhiều đoàn lãnh đạo cấp cao đi thăm và làm việc ở nước ngoài; tiến hành sơ kết 3 năm thực hiện Quy chế quản lý thống nhất các hoạt động đối ngoại ban hành kèm theo Quyết định số 272-

QĐ/TW của Bộ Chính trị (khóa XI), sơ kết 5 năm thực hiện Thông báo Kết luận 73TB/TW của Bộ Chính trị về việc tăng cường quan hệ đối ngoại của Đảng trong tình hình mới… cùng với Bộ Ngoại giao và các cơ quan liên quan, góp phần tích cực vào tiến trình hội nhập quốc tế của nước ta: phát triển quan hệ song phương, tham gia các cơ chế đa phương, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế; đồng thời, có những đóng góp thiết thực trong công tác tham mưu.

- Thứ tư, lãnh đạo thực hiện công tác tổ chức và xây dựng Đảng, thực hiện mục tiêu xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh nhằm nâng cao sức chiến đấu của toàn đảng bộ và cá nhân mỗi đảng viên, kiên quyết ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, rà soát chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị trong cơ quan nhằm đổi mới, sắp xếp cơ cấu tổ chức tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, xây dựng vị trí việc làm… Chú trọng cải tiến, nâng cao chất lượng của tất cả các khâu trong công tác cán bộ, đặc biệt chú trọng tới khâu đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá và quy hoạch cán bộ. Cụ thể: Ban hành Kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ, công chức giai đoạn 2016-2018, tiếp tục triển khai kế hoạch giai đoạn 2018-2020… Bồi dưỡng đều các mặt từ chuyên môn, lý luận chính trị đến kỹ năng công tác. Đề cao đào tạo tại chỗ, qua thực tiễn công việc; thúc đẩy đào tạo đội ngũ chuyên gia, tham mưu chiến lược và đội ngũ nghiên cứu. Xây dựng quy hoạch, tiến hành tổ chức các đợt quy hoạch và bổ sung quy hoạch cán bộ cấp Ban, cấp Vụ và cấp phòng, trên cơ sở đó tiếp tục đào tạo cán bộ…

- Thứ năm, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát nhằm phát hiện và xử lý kịp thời nếu xảy ra vi phạm kỷ luật đảng cũng như quy chế nội bộ cơ quan. Cho đến nay, cơ quan chưa phát hiện trường hợp nào có dấu hiệu suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống ở cán bộ, đảng viên; không có đơn thư khiếu nại, tố cáo.

- Thứ sáu, lãnh đạo thực hiện tốt công tác quần chúng trong cơ quan. Đảng uỷ và lãnh đạo cơ quan quan tâm đến cán bộ trẻ về mọi mặt, khích lệ, động viên, tạo điều kiện để cán bộ trẻ học tập, nghiên cứu, thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn. Quan tâm đến việc bồi dưỡng đoàn viên thanh niên, công tác phát triển đảng của Đoàn nhằm đào tạo, bồi dưỡng và dự nguồn cán bộ… Ban Thường vụ Đảng uỷ cơ quan định kỳ làm việc với Ban Chấp hành Đoàn Thanh niên cơ quan 01-02 lần/năm, tổ chức đối thoại với đoàn viên thanh niên 01 lần/năm...

Với chủ trương nhất quán và các biện pháp đồng bộ, phù hợp với tình hình thức tế của cơ quan, Ban Đối ngoại Trung ương quyết tâm xây dựng đảng bộ trong sạch vững mạnh, đội ngũ cán bộ, đảng viên “chắc nghiệp vụ, giỏi chuyên môn, vững bản lĩnh” nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao, đóng góp vào những thành tựu về đối ngoại của đất nước nói riêng và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước nói chung.

4. Mấy suy nghĩ của cá nhân về việc học tập và làm theo tư tưởng đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh

Là cán bộ công tác tại Vụ Tổ chức – Cán bộ với 10 năm kinh nghiệm, dù thời gian làm việc ở Ban Đối ngoại Trung ương chưa thật nhiều, dù những gì tôi làm được còn quá nhỏ bé, nhưng trong quãng thời gian ấy, tôi luôn cảm thấy may mắn và tự hào vì được làm việc trong môi trường của Ban Đối ngoại Trung ương, nhận được sự quan tâm, dìu dắt, chỉ bảo của các đồng chí lãnh đạo, được nuôi dưỡng, rèn luyện và lớn lên trong truyền thống đoàn kết chặt chẽ của Vụ Tổ chức – Cán bộ. Trong đó, điều mà tôi đã học được nhiều nhất từ thế hệ đi trước của mình chính là tinh thần trách nhiệm rất cao trong công việc, sự bền bỉ, ham học hỏi, không quản ngại khó khăn, không nề hà việc lớn hay việc bé. Đối với tôi, đó chính là đạo đức cách mạng như lời Bác dạy, nhưng ở một góc độ cụ thể, gần gũi và thực tế nhất qua những công việc tôi làm mỗi ngày, những điều hay tôi học được hay những điều tôi thấy bản thân còn thiếu, cần trau dồi, rèn luyện, điều chỉnh để hoàn thiện thêm.

Tôi nhận thấy các cô chú, anh chị đã và đang công tác ở Vụ Tổ chức – Cán bộ luôn mang trong mình những trăn trở, suy nghĩ làm sao để công tác tổ chức – cán bộ của Ban Đối ngoại Trung ương ngày càng được củng cố, là nền tảng vững chắc cho công tác chuyên môn đối ngoại, thực hiện nhiệm vụ chính trị của Ban do Lãnh đạo giao phó. Qua cách giao tiếp, ứng xử hàng ngày và cách phối hợp công việc trong và ngoài cơ quan, họ đã dạy tôi rất nhiều về cả kiến thức, kinh nghiệm chuyên môn và kỹ năng sống, đã dần dần truyền cho tôi niềm đam mê, sự hứng thú nghề nghiệp. Giờ đây, không chỉ tôi mà tất cả các anh em trẻ trong Vụ đều cảm thấy yêu nghề, muốn gắn bó với nghề hơn.

Nhiều người nói vui rằng, nghề tổ chức – cán bộ “vừa khó, vừa khổ lại khô khan”. Quả thật, tổ chức – cán bộ chưa bao giờ là lĩnh vực dễ dàng đối với những người trẻ như tôi và các cán bộ trẻ ở Vụ Tổ chức – Cán bộ. Chúng tôi yêu nghề nhưng làm thế nào để giữ mãi ngọn lửa tâm huyết ấy để sống và làm việc vì lợi ích chung của cơ quan và đơn vị, làm thế nào để rèn luyện cách “nhìn sâu, nghĩ nhanh, nói từ tốn”, giữ vững tinh thần thẳng thắn, trung thực mà vẫn có cách giải quyết công việc khéo léo, tinh tế, linh hoạt trên cơ sở nguyên tắc nghề nghiệp thì lại là một nhiệm vụ quan trọng và lâu dài mà chúng tôi phải cố gắng hoàn thành để có kết quả cao.

Tôi hiểu rằng làm tốt công việc tổ chức – cán bộ là một điều không đơn giản, nhất là công tác tổ chức – cán bộ trong cơ quan đối ngoại của Đảng. Làm ở đơn vị chức năng, ít có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với các hoạt động đối ngoại hơn so với những cán bộ làm ở các đơn vị nghiên cứu địa bàn nên anh chị em Vụ Tổ chức – Cán bộ chúng tôi luôn tự nhắc nhau ngoài công tác chuyên môn thì còn phải chủ động tìm hiểu và nắm bắt thông tin, cập nhật kiến thức về tình hình thế giới, khu vực, tình hình đất nước nói chung và các hoạt động đối ngoại nói riêng; tự bồi dưỡng hành trang về ngoại ngữ để có thể tự tin sử dụng ngay khi cần và khi có cơ hội. Điều đó không chỉ mang lại lợi ích cho cá nhân chúng tôi mà còn để phục vụ công việc chuyên môn về tổ chức – cán bộ: đọc nhiều, hiểu sâu để biên tập tốt, có cái nhìn đa chiều về công việc, về con người, từ đó nâng cao khả năng tham mưu, đề xuất cho các cấp lãnh đạo. Nói tóm lại, ngoài cái tâm trong sáng, sự tận tụy và có phần nào phải biết hy sinh, thì người làm công tác tổ chức – cán bộ của một cơ quan đối ngoại không thể thiếu sự hiểu biết chung nhất, cơ bản nhất về công tác đối ngoại.

Trên cơ sở chuẩn mực đạo đức của Ban Đối ngoại Trung ương, dựa vào tính chất và yêu cầu công việc, tập thể Vụ Tổ chức – Cán bộ đã mạnh dạn đưa ra chuẩn mực đạo đức cho đơn vị: Trách nhiệm – Cống hiến – Chất lượng – Bản lĩnh. Có lẽ đây là một nét rất riêng của đơn vị nơi tôi đang công tác, bởi nội dung khẩu hiệu đã thể hiện ngay nội dung, tính chất công việc của công tác tổ chức – cán bộ, và còn đặc biệt hơn nữa khi bốn chữ cái đầu trong khẩu hiệu trên là bốn chữ viết tắt của tên đơn vị.

Tôi và tất cả cán bộ trẻ Vụ Tổ chức – Cán bộ tự hứa với nhau sẽ phải phấn đấu, cố gắng hết mình, nỗ lực, không ngừng học tập, rèn luyện về chuyên môn, nghiệp vụ, hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, sao cho xứng đáng với những chuẩn mực đạo đức này của cơ quan, của đơn vị. Chúng tôi sẽ tiếp tục là một thế hệ trong rất nhiều lớp thế hệ đã, đang và sẽ đóng góp công sức trên chặng đường củng cố, duy trì và phát triển thành quả của sự nghiệp cách mạng của Đảng, Nhà nước và Ban Đối ngoại Trung ương.

Theo tôi, đó là cách học tập và làm theo tư tưởng đạo đức cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh một cách thiết thực và hiệu quả nhất./.